Marami sa mga Pilipino ang kontento na mamuhay nang isang kahig, isang tuka. Sapat na ang magkaroon ng panggastos hanggang sa makatanggap muli ng suweldo o pera mula sa ibang pinagkakakitaan. Kaya naman, kakaunti lamang ang mayroong ipon para sa pagtanda nila.
Hindi Handa sa Pagtanda
Tatlo sa limang retiradong Pilipino ang patuloy pa rin sa paghahanap ng ikakabuhay, ayon sa isang survey ng Global Aging Institute at Pru Life UK noong 2015. Ang ibang walang naipon para sa kanilang pagtanda ay umaasa lamang sa buwanang pensyon mula sa gobyerno at sa kita ng kanilang mga kamag-anak.
Sabi ni Bo Sanchez at ng ilan pang eksperto sa usaping pinansyal, ang pagiging hindi handa sa pagtanda ay nag-uugat sa dalawang bagay: (1) ang kakulangan sa financial literacy at (2) ang mañana habit.
Ang Kakulangan sa Financial Literacy
Karamihan sa mga Pinoy na empleyado ay hindi na nag-iipon para sa kanilang retirement years dahil mayroon naman silang matatanggap na retirement package mula sa kompanyang pinagsilbihan nila sa loob ng ilang taon. Maaaring umabot ng ilang milyon ang benepisyong ito, depende sa polisiya ng kompanya.
Pero, tingnan natin kung sapat nga ba ito para sa mga susunod na taon pagkatapos mong magretiro?
Sabihin na nating nakakuha ka ng limang milyong piso pagkaretiro mo sa edad na 60. Siguro’y ipambabayad mo ang isang milyon sa mga banko kung saan ka nag-loan ng pera, bahay, o kotse sa mga nagdaang taon. Marahil ang isa pang milyon ay ilalaan mo naman sa iyong mga anak at sa kanilang pag-aaral o kinabukasan. Gagastos ka muli ng isang milyon pambili ng bagong kotse at ng iba pang mga kagamitan na matagal mo nang gustong bilhin.
Matapos ang isang taon, may dalawang milyon na lamang na natitira sa benepisyo mo.Malaki pa rin naman ‘yun. Kaya lamang, patuloy pa rin ang paglabas ng pera dahil sa araw-araw na pinagkakagastusan. Maliit na lamang ang pumapasok sa iyong bank account buwan-buwan, galing na lamang ‘yun sa iyong pensyon.
Dahil hindi ka nag-ipon at hindi mo nagamit nang tama ang iyong retirement benefits, maaaring pagkatapos ng sampung taon, sa edad na 70, ay ubos na ang benepisyo mo. Mapipilitan ka nang umasa sa buwanang kita ng iyong mga anak para maitawid ang araw-araw na pamumuhay.
Ang Patuloy na Mañana Habit
Kaugnay ng kakulangan ng financial literacy ng mga Pilipino ang pagkakaroon ng mañana habit.
Pagdating sa pag-iipon para sa retirement fund, karamihan sa mga Pilipino ay may mañana habit. Mas pinagtutuunan muna nila ng pansin ang pang-araw-araw na gastos, edukasyon ng mga anak, at iba pang mga bagay na dapat pag-ipunan sa mga susunod na taon. Saka na lang ang pagtatabi ng pera para sa retirement dahil “matagal pa naman ‘yun.” Pero sa panahong sisimulan na nila ang pag-iipon, kulang na ang pagkakataon na makapagtabi ng sapat na halaga — ilang taon na lang kasi at retirado na sila.
Kaya’t kung ngayon pa lang ay aayusin na natin ang paghawak sa pera at sisimulan ang pag-iipon para sa retirement fund, siguradong magiging mas handa tayo sa pagtanda. Mas magiging masaya ang pagiging retirado kung wala ka nang iisipin pagdating sa pera. At mas magiging magaan ang pagtanda kung alam mong hindi ka na kailanman mamumuhay nang isang kahig, isang tuka.